Makam, Usûl ve Form Özellikleriyle Türk Mûsikîsinde İlâhiler

Yazar: Çağlar TOPTAŞ, Editör: Prof. Dr. Mehmet GÖNÜL

Dünya sathında tarih sahnesinde yer alan insan kendi kültürünün oluşumunda ve aktarımında musikiyi daima araç olarak kullanmıştır. Kültürel hayatın oluşmasında en önemli unsur hiç şüphesiz inançtır. Toplumların kültürlerinin yaşanmasında aktarımında en önemli aktarım ve etkileşim unsuru olan mûsikî, dînî hayatın ifasında oldukça önemli bir yere sahiptir.  Mûsikî, dînî vecîbelerin, Allah’a olan kulluk vazifelerin yerine getirmesinde, zühd, takvâ gibi insanı yücelten hallere erişme amaçlarınca ibâdeti tezyîn etmede kullanılmıştır. 

Mûsikînin İslâm dininden önce de Arap yarımadasında varlığı bilinmektedir. Din ekseninde mûskînin uygulanması ise evvelâ Kur’an-ı Kerîm tilâvetinde görülür. Tarikatların oluşum süreci ile zikre eşlik amaçlı bestelenip icra edilen ilâhiler vasıtasıyla mûsikî, hem repertuvar hem form hem de nazarî açıdan gelişmiştir. Mûsikînin İslâm dininin geniş coğrafyalara yayılmasında tarikatların büyük katkısı bulunmaktadır.  

Bu bağlamda ilâhîler, Türk mûsikîsinin câmî ve tekke mûsikîsi türleri altında, ibâdet ve zikir amaçlı vücûda getirilen, köklü bir tarihe, kültüre, geleneğe sahip mûsikîmizin en önemli beste formlarındandır. Yüzyıllar boyunca, mutasavvıf şâirlerin ilâhî aşk ile gönüllerinden süzülen nutk-i şerifler, bestekârlarımız tarafından ibâdete neş’e katma, zikir ve tevhîd anlayışını pekiştirmeye yönelik nağmeler ile bestelenmiş, bu yolla mûsikî hazinemize eşsiz eserler kazandırılmıştır.  

Bu çalışmada, devlet korosu arşivinde tespit edilen ilâhilerin; makam, usûl, güftekâr, güfte yapısı, bestekâr, beste yapısı yönü ile ortaya konması amaçlanmıştır. Arşivdeki İlâhîlerin incelemeleri yapılarak, elde dilen bulgular tablolar ve grafiklerle yorumlanmıştır.  Çalışma, eser nüshalarının mukâyeseli olarak irdelenmesi sebebi ve arşivdeki eserlerin künyeleri ve form yapıları hakkında bazı tespitlerin ortaya konması bakımından önem arz etmektedir.  

Bu çalışma ayrıca, tarih, edebiyat, kültür, sosyoloji, ilâhîyat, matematik ve istatistik gibi bilim ve ilim alanlarını kapsaması bakımından disiplinler arası bir çalışmadır. Çalışmada; arşiv taraması, kaynak tarama, alanında uzman kişiler ile görüşme, doküman ve içerik analizleri yöntemleri kullanılmıştır. Çalışmada, ilahîlerde en çok tercih edilen makamların, usûllerin neler olduğu, ilâhî repertuvarına en çok katkısı bulunan güftekâr ve bestekârların kimler olduğu tesbit edilmiştir.  

Çalışmanın örneklemini, Devlet Korosu arşivindeki ilâhiler oluşturmaktadır. İlâhî repertuvarında yer alan eserlerdeki güfte ve beste yapıları nota nüshaları üzerinden tek tek incelenerek ulaşılan bulgular bütün âsârı kapsayan bir tablo çalışmamız içerisinde sunulmuştur. Bulgularda elde edilen veriler üzerinde yapılan değerlendirmeler ile, Devlet Korosu arşivinde yer alan ilâhî formundaki eserlerde en çok tercih edilen makamlar, usûller, repertuvara katkısı bulunan bestekârlar, güftekârlar, ilâhîlerdeki güfte ve beste yapıları konusunda somut sonuçlara ulaşılmıştır. 


Kitap Adı : Makam, Usûl ve Form Özellikleriyle Türk Mûsikîsinde İlâhiler
ISBN : 978-625-8080-32-2
Yazar : Yazar: Çağlar TOPTAŞ, Editör: Prof. Dr. Mehmet GÖNÜL
Baskı Sayısı : 1
Kağıt : Ivory
Kapak : Karton Kapak
Ebat : 29,7x21 cm
Sayfa Sayısı : 620
Cilt Sayısı : 1

YAYINLAR

Türkiye'de İllerin Ekonomik Büyüme Dinamikleri Üretim, Coğrafya Ve Kurumsal Açıdan Bir İnceleme
Hile ve İç Denetim
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Temel Bilgiler
Turizmde Yaşam Kalitesi: Trb1 Bölgesi
Bağımlılık ve Önleyici Yaklaşımlar
Gümüş Anahtar - Dünden Bugüne Alman Edebiyatı
Hegemonya Karşı Hegemonya
MUTUN VADİHA 2
Dijitalleşme ve İşletmecilik Üzerine Güncel Yaklaşımlar
Klasik Dönem Türk Edebiyatı Kültür Tarihi Okumaları
Şehir ve Âlimleri
ANLATIMLI BELAGAT
Rasyonel İnsan ve Bütünsel Beyin
Tıp Hukuku Temel Bilgiler
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Temel Bilgiler
Cumhurbaşkanlığı Sistemi
Kamus-ı Teşrih
Aile Hekimliğinde Sık Görülen Durumlar İçin Algoritmalar
Doğrusal Olasılık Modelleri ve Uygulamaları
Pandemi Sürecinde Dezavantajlı Gruplar
Selçuklu Tarihçiliğine Başlarken
Kurumlarda Değerler
Konya Turizm Rehberi
Necmettin Erbakan Hukuk Araştırmaları KAMU HUKUKU
Eğitim Araştırmaları-2023
SARF BİLGİSİ
A Political History of the MARONITE COMMUNITY
Karamanoğulları Beyliği
Influencer Marketing "Hatırlı Pazarlama Uygulamalarının Tüketici Satın Alma Davranışlarına Etkisi
Yettim Yal - Kaşkay Türkçesi Üzerine Bir İnceleme
İki Dünya Arasında: Din, Hayat ve Seküler Formlar
Din Öğretiminde Alternatif Ölçme ve Değerlendirme
Türkiye Demiryolu Taşımacılığı
Muhasebede Yenilikçi Yaklaşımlar
Sahibata ve Turgutoğulları Beyliği
Orta Doğu'da Din ve Medeniyet
3. Uluslararası Helal ve Sağlıklı Gıda
Yeni Çağda İktisadi Sorunlar
Gelenekten Geleceğe Türk Mûsikîsi, Eğitim, Öğretim, İcra
Temel Mikrocerrahi Uygulamaları
Selefilik
Prof. Dr. Ahmet Önkal Kitabı
Yolumuzu Aydınlatanlar Hacı Bektaş Veli, Yunus Emre
Dikenler, Özellikleri ve Tıbbi Kullanımları
SELÇUKLU VE BEYLİKLERİ DEVRİ CİLD SANATI (Kastamonu Yazma Eser Kütüphanesi Örnekleri)
Gençlerin Sorunları, Beklentileri ve Özeleştirileri
Krizler ve Savaşların Gölgesinde 21. Yüzyılda Küresel Ekonomi
Orta Torosların Şifalı Bitkileri II
Doğumunun 90. yılında Erbakan
Uygulamalı Hayvan Islahı
Türkiye'nin Kamu Diplomasisi İnsani ve Kültürel Dış Politika
Eşrefoğulları Kitabı
Hikayemizin Yarım Asırlık Yerli Sesi Mustafa Kutlu
Yeşil Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalarının Firma Performansı Üzerine Etkilerinin İncelenmesi
Toplum İçin Çevre Sağlığı Rehberi
Konya Sivil Toplum Kuruluşları Medeniyet Buluşması (13. Ufuk Turu)
Pandemi Sürecinde Sosyoekonomik Değişim ve Dönüşümler
İslamofobi
Necmettin Erbakan Hukukun Güncel Sorunları Özel Hukuk
Necmettin Erbakan Hukukun Güncel Sorunları Kamu Hukuku
Lojistik Köy Çalışmalarının Sosyo-Ekonomik Katma Değer Açısından Değerlendirilmesi
Din Eğitiminin Güncel Problemleri
Hanefi Mezhebinde Biyografi Geleneği
Dünya'da ve Türkiye'de Uluslararası Öğrencilik
Hafıza Fragmanları: Toplumsal Hatırlatma ve Unutmaya Dair Değiniler
Alternatif Dijital Evren Metaverse-II "Reklam, Pazarlama, Marka ve İşletme Yönetimi"
Temel Mikrocerrahi Uygulamaları
Gizemli Soğanlı Bitkiler Tıbbi ve Biyolojik Özellikleri
Yemek Kültürüne Yolculukta Biz de Varız
Konya Mutfak Kültürü
Avrupa Birliği’nin Küresel İlişkileri
Türk Dış Politikası Soğuk Savaşın Başından Yumuşamaya (1945-1960)
Medya Tartışmaları
Hikmet Damlaları - Hersekli Ârif Hikmet Levâyihü'l-Hikem
Bir Ailenin Bir İşletmesi Varmış
Otonom Mobil Robotlar İçin ROS El Kitabı
Girişimcilik ve İnovasyon Araştırmaları: Yeni Trendler ve Dijital Dönüşüm
Endüstri 4.0 Perspektifinden İşletme Fonksiyonları ve Dijital Dönüşüm
Göç, Yoksulluk ve İstihdam
Sosyal Bilimler Perspektifinden Pandemi
Osmanlı Hukukun Düşüncesinin Dönüşümü
Tunus'ta Toplum ve Siyaset
Stratejik İşbirlikleri: Kavram, Teori ve Uygulamalar
Alternatif Dijital Evren Metaverse-I "Kavramsal Tartışmalar, Sosyoloji, Psikoloji, Sanat ve Etik"
Necmettin Erbakan Hukuk Araştırmaları ÖZEL HUKUK
İpek Yolu: Tarih, Felsefe ve Ekonomi Perspeftifinden Güncel Tartışmalar
İstihbarat Araştırmaları
Türkiye Demiryolu Taşımacılığı
Dijital Çağda Finansal Sorunlar
Uluslararası Projeden Uygulamaya Eğitim Sempozyum Kitabı (2 Cilt)
Makam, Usûl ve Form Özellikleriyle Türk Mûsikîsinde İlâhiler
The Rise Of Populism
Dijitalleşme ve Yönetim
Kalanların Gözünden Avrupa'da Alevilik Topluluk-Kimlik-Farklılaşma
Dış Politikanın Sert Güç Unsuru Savunma Sanayi
Soğuk Savaş Sonrası Türkiye Doğu Afrika Ülkeleri İlişkileri
Yöresel Çorba Tarifleri
Gümüş Anahtar - Dünden Bugüne Alman Edebiyatı
Gelenek ve Modernite Arasında İslam yorumları
Nübüvvete Çağdaş Bir Yaklaşım
Kırım Mücadelesinin Kadınları (1960-1990)
Sosyal Yaşam ve Kadın
Destinasyon İmajı Oluşturmada Stratejik İletişim Rolü
Obama ve Trump Dönemlerinde Türkiye-Abd İlişkileri
Dijitalleşme, Uluslararası Ticaret ve Lojistik
Ramazanoğulları Beyliği
21. Yüzyıl'da İletişim ve Sanat
Derviş Zaim Sinemasını Anlamak: Anlatı, Zaman, Mekân
Selçuklu Tarihi Coğrafyası Sempozyumu Bildiri Kitabı
İktisat ve Finans Alanında Dijitalleşme Üzerine Çalışmalar
Pazarlamaya Psikolojik Bir Yaklaşım: Çıpalama ile Tüketici Manipülasyonu üzerine Deneysel Bir Araştırma
Hattat Hüseyin Öksüz 45. Sanat Yılı Hatırası
İletişimde Stratejik Yaklaşımlar
MUTUN VADİHA 1
Sadreddin Konevi "Tasavvuf, Felsefe ve Din"
Kudüs’te Kazı (1908-1912)
Kürt Tarihi
Yettim Yal - Kaşkay Türkçesi Üzerine Bir İnceleme
İNŞÂU’L-VÂDIH 2
Ceride-i Rüsûmiye
15 Temmuz Öncesi ve Sonrası Analizi, Yaşananların Geleceğe Etkileri
Sâhib Ata Araştırmaları
Armağan Kültürü
İslam Kelamında İsmet Açısından Nübüvvet
İklim Değişikliğinin Ekonomik Etkileri: Sektörler Üzerine İnceleme
Necip Fazıl 30 Kitap 30 Konuşmacı
Katılım Bankaları ve Katılım Fonlarının Sigortalanması
Dijital Dönüşümün Örgütsel Yansımaları (İşletme ve Kamu Yönetimi Açısından Farklı Değerlendirmeler)
20. Yüzyıl Türk Edebiyatında Günlük
Kardelenler, İrisler, Orkideler Tıbbi ve Biyolojik Özellikleri
Dondurma ve Sorbe
Harmanbiş - Çocukluğumuzun Oyunlarını Unutmayalım
Büyük Selçuklular Tarihi Seti (7 Kitap)
Mustafa Kemal Atatürk'ün Konya ile Yakınlığı
Türk Müziği Solfej - Makam - Usûl - Dikte Alıştırmaları
Eğitimde Dijitalleşme
Eğitim Araştırmaları 2022
İnovasyon ve Sektörel Açıdan Ekonomik Etkileri
Dijital Çağda İşletme ve Ekonomi Alanında Güncel Araştırmalar
Doğrusal Regresyon Analizi ve Uygulamaları
Tıp Hukuku Temel Bilgiler
Her Yönüyle Pandemik Koronavirüsler: Klinik, Tanı ve Tedavi
Yetişkin Din Eğitimi ve Kur’an Kursları
Covid-19 Salgını Sürecinde İslam İktisadı ve Sosyal Politika
Türk Siyasi Hayatında Milli Görüş Hareketi ve NECMETTİN ERBAKAN
Pazarlama İlkeleri & Bir Meta-Pazarlama Tartışması: Karşı-Pazarlama Yaklaşımı
ANLATIMLI ARAPÇA
Uluslararası Öğrencilerin Üniversite ve Kent Hayatına Uyumları
Selçuklu Tarihçiliğine Başlarken
Medıcal and Aromatıc Plants
Türkiye’de Kentsel Toplu Taşıma Hizmeti Arzının Düzenlenmesi
HIVAR VADİH
3. Uluslararası Öğrencilik Sempozyumu
Dîvân-ı Lutfî “İnceleme Metin ve Dizin”
Dış Politikanın Sert Güç Unsuru Savunma Sanayi
Mevlana ve İslam
Bağımlılık ve Önleyici Yaklaşımlar