Dr. Ali Afshari: “İran, Karabağ Sorununda Aracı Olmayı İstemekte”

 

Üniversitemiz Türkiye Küresel ve Bölgesel Araştırmalar Merkezinin (TIGA) düzenlediği ‘İran Perspektifinden Dağlık Karabağ Sorunu’ webinarında konuşan Dr. Ali Afshari, “Karabağ sorununda İran’ın resmi görüşü, her ne kadar Azerbaycan lehinde daha fazla destek verse de her iki tarafın da bu sorundan kazan-kazan durumuyla çıkması yönündedir. İran’ın, Rusya ve Çin ile olan yakınlığı nedeniyle bütünüyle Ermenistan aleyhinde bir tavır alması da söz konusu değildir.” dedi.

TIGA Müdür Yardımcısı Dr. Şeyma Akın’ın moderatörlüğünde gerçekleştirilen ‘İran Perspektifinden Dağlık Karabağ Sorunu’ konulu online konferansta değerlendirmelerde buluna Dr. Ali Afshari, meselenin geniş bir perspektifte ele alınması gerektiğini söyleyerek konunun hem bölgesel hem küresel boyutlarının olduğunu ve İran’ın bu faktörlerden etkilendiği için bu doğrultuda bir yaklaşım benimsediğinin altını çizdi.

İran’ın Karabağ’a ilgi göstermesinin çeşitli nedenleri olduğundan bahseden Afshari, “İlk olarak, tarihteki İran devletlerinin bir parçası olması önemli bir etkendir; ayrıca, dini ve etnik temelli nedenlerin rolü de büyüktür. Ancak esas mesele, İran’ın mevcut pozisyonudur ve bu anlamda kendi içindeki azınlıklar gibi etnik ve dini temelli boyutlar ve de diplomatik ilişkileri olduğu ülkelerin etkisi belirleyicidir. İran’ın Ermenistan ile diplomatik ilişkilerinin süreç içinde gelişmesi ve Rusya ile ilişkileri de bu anlamda etkilidir.” şeklinde konuştu.

Karabağ sorununda İran’ın dengeli bir politika gözettiğini kaydeden Dr. Afshari, “İran, her ne kadar Azerbaycan lehinde daha fazla destek verse de, her iki tarafın da bu sorundan kazan-kazan durumuyla çıkması taraftarıdır. Tamamen Azerbaycan veya tamamen Ermenistan lehine bir pozisyon almaması, içerideki ve dışarıdaki dengeleri gözetmesinden kaynaklıdır. Nüfusun önemli bir oranı Azerilerden oluşmakta ve bu kesim Ermenistan ile olan yakınlaşmaları eleştirmektedir. Aynı zamanda İran’ın Rusya ve Çin ile olan yakınlığı nedeniyle bütünüyle Ermenistan aleyhinde bir tavır alması da söz konusu değildir.” diye konuştu.

İran’ın bölgede aracı olmayı ve bir an önce her iki taraf için konunun çözülüp barışın sağlanmasını istediğini aktaran Afshari, Azerbaycan’ın kazanmasıyla birlikte İran’ın nasıl etkileneceği ve nasıl bir tavır alacağı hususunda da, hem Azerbaycan’ın hem de diğer devletlerin tavrının bu konuda belirleyici olacağını ifade etti.
 
Dr. Ali Afshari Kimdir?
İran uzmanı ve aktivist Ali Afshari, İran'da çeşitli demokrasi yanlısı hareketlere öncülük etmiştir. Çok sayıda yazı ve makalesi bulunan Afshari, halen FDA'de çalışmakta ve Georgetown Üniversitesinde ders vermektedir.