Kosova ziyareti

29.03.2018

TİKA-PRİŞTİNA DOWN VE OTİZM MERKEZİ KURULMASINA YÖNELİK GERÇEKLEŞTİRİLEN KOSOVA ZİYARETİ RAPORU

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının Kosova’ya yönelik yürütmeyi planladığı faaliyetler çerçevesinde Priştina’da kurmayı planladığı Down Sendromu ve Otizm Merkezi hakkında ülkemizin tecrübelerini aktarmak, eğitim işbirliği konularını görüşmek, Kosova’da Otizm ve Down sendromu üzerine çalışan mevcut derneklerin çalışma metodolojilerini ve mevcut koşulların değerlendirmek amacıyla 19-22 Nisan 2018 tarihlerinde Kosova’da inceleme ziyaretinde bulunulmuştur. Ziyarete Necmettin Erbakan Üniversitesi Otizm Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Yahya ÇIKILI, Müdür Yardımcıları Öğr. Gör. Fatih KOÇAK, Ümit Savaş TAŞKESEN, Selçuklu Belediyesi Başkan Yardımcısı Ali Ziya YALÇINKAYA, Selçuklu Otizmli Çocuklar Eğitim Vakfı (SOBE) Eğitim Direktörü Prof. Dr. Binyamin BİRKAN, SOBE Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Mustafa YAĞCI ve Kayseri İKON projeden Gamze BAL katılmıştır.

Ziyaret sırasında Priştine’de downlu ve otizmli bireylere eğitim hizmeti veren 6 dernek ziyaret edilmiştir. Bu ziyaretler sırasında derneklerin mevcut koşulları ve eğitim metodolojileri hakkında bilgi alınmış ve işbaşında gözlemlerde bulunulmuştur. Ziyaret sürecinde ayrıca Priştina TİKA ziyareti, Priştina Belediyesi ziyareti ve Priştina Türk Büyükelçiliği ziyareti gerçekleştirilmiş; Priştina Belediyesinde Down ve Otizm Merkezi hakkında görüşmelerde bulunulmuştur.

Derneklere yapılan ziyaretlerde; derneklerin otizm ve downlu çocuğa sahip aileler tarafından kurulduğu, derneklerde eğitim alan çocukları eğitim giderlerinin büyük çoğunlukla aileler tarafından karşılandığı, otizmli ve downlu bireylerin eğitimlerinin kısa süreli kurs veya seminerlere katılmış genç, kendini işine adamış istekli personel ve gönüllüler aracılığıyla yürütüldüğü, yurt dışından getirilmiş bazı programlarla kısıtlı bazı uygulamaların yapılmaya çalışıldığı gözlemlenmiştir. Derneklerin özellikle down ve otizmli bireylerin eğitsel gereksinimlerini karşılayabilecek özelliklerde bir eğitim müfredatının olmadığı, fiziki alt yapı ve donanım açısından eksikliklerinin bulunduğu, özellikle otizmli çocuklarla çalışan eğitmenlerin eğitim metodolojileri açısından yeterli düzeyde bilgi ve tecrübeye sahip olmadıkları belirlenmiştir.

Priştina Belediyesinde yapılan ilk toplantıda ise yapılması planlanan Down ve Otizm Merkezi ile ilgili genel değerlendirme ve bilgi paylaşımında bulunulmuş, belediyenin tahsis etmiş olduğu 2500 metrekarelik arsa üzerinde yapılabilecek çalışmalar hakkında görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerin sonrasında Priştina Belediye Başkanı ve Selçuklu Belediye Başkan Yardımcısının katıldığı basın toplantısı gerçekleştirilmiştir.

Priştina Belediyesinde yapılan ikinci toplantıda ise Down ve Otizm Merkezi Projesi üzerinde değerlendirme yapılmıştır. Bu toplantıya Priştina’da downlu ve otizmli bireylere eğitim hizmeti veren dernek yöneticileri, Priştina belediye yetkilileri, ve ziyaret ekibi katılmıştır. Down ve Otizm Merkezi Projesi ile ilgili Kayseri IKON projeden Gamze BAL tarafından sunum yapılmıştır. Sunumda yapılacak merkezin zemin artı iki şeklinde planlandığı, giriş katın idari yapı için, birinci katın otizmli bireyler için, ikinci katın ise downlu bireyler için planlandığı belirtilmiştir. Yapılan sunum üzerinde değerlendirmeler yapılmış ve otizmli bireyler için ayrılan katta; bireysel eğitim odalarının sayılarının artırılması, iki adet rahatlama odasının ayrılması, bir adet eğitim danışmanı yeri, tuvaletlerin sayısının artırılması, dersliklerin, tuvalet ve lavaboların küçük ve büyük çocuklara uygun şekilde planlanması, banyo odasının yapılması önerisinde bulunulmuştur. İkinci kat downlu bireyler için ayrılan katta da bireysel eğitim odalarının sayısının artırılması, eğitim danışmanı için oda yapılması önerilmiştir.

Ayrıca ziyaret sonunda yapılan genel değerlendirme toplantısında; Kosova Priştina’da Down ve Otizmli bireylere yönelik aşağıdaki çalışmaların gerçekleştirilmesinin uygun olacağı sonucuna varılmıştır:

1. Down ve otizmli bireylerin eğitsel gereksinimlerini karşılayacak kapsamlı, bilimsel dayanaklı ve etkili bir eğitim müfredatının geliştirilmesi
2. Eğitim hizmetlerinin sunulacağı fiziki alt yapının kurulması
3. Kurulacak fiziki yapının müfredata uygun donatılması
4. Eğitmenlerin eğitim metodolojileri hakkında bilgi ve tecrübelerinin geliştirilmesi
5. Sürdürülecek uygulamaların izlenmesi, değerlendirilmesi ve zaman içinde akreditasyonunun yapılması
6. Eğitim merkezlerinde eğitim gören çocukların özellikle örgün eğitim çağında okul eğitimi de almaları gerektiğinden Kosova Milli Eğitim Bakanlığının sürece katılımının sağlanması,
7. Aynı zamanda merkezde eğitim alan çocukların Milli Eğitim Bakanlığı tarafından değerlendirilmesi, yerleştirilmesi ve izlenmesi
8. Kosova Sağlık Bakanlığının da sürece dahil edilmesi, çocukları tıbbi tanılama ve değerlendirme işlemlerinin sistemli şekilde izlenmesi

Prof. Dr. Binyamin BİRKAN                                 Dr. Öğr. Üyesi Yahya ÇIKILI

SOBE Eğitim Direktörü                              NEU Otizm Çalışmalar Uyg. Arş. Merk. Müd.

Öğr. Gör. Fatih KOÇAK                                         Öğr. Gör. Ümit Savaş TAŞKESEN

NEU Otizm Çalışmalar Uyg.                                 NEU Otizm Çalışmalar Uyg.

Arş. Merk. Müd.Yrd.                                                Arş. Merk. Müd.Yrd.

Dr. Öğr. Üyesi Mustafa YAĞCI                           

SOBE Yönetim Kurulu Üyesi                             

Ali Ziya YALÇINKAYA

Selçuklu Belediyesi Başkan Yardımcısı